Kamienie szlachetne AMETYST 

Ametyst jest fioletową odmianą kwarcu. Ze względu na swoją cudowną barwę i właściwości, jest ceniony w jubilerstwie od ponad 2000 lat, w przeszłości ceną dorównując rubinom czy diamentom, stając się ozdobą insygniów władzy czy biżuterii koronowanych głów. Tak został symbolem władzy i  dostojeństwa.  

1. Właściwości fizyczne i chemiczne ametystów
2. Występowanie ametystów
3. Cena i czynniki wpływające na wartość ametystów
4. Historia. Słynne ametysty
5. Właściwości, znacznie i moc ametystów
6. Pielęgnacja ametystów i środki ostrożności

Właściwości fizyczne i chemiczne ametystu

Jego barwa może oscylować od lilowego z różowymi przebłyskami przez delikatnie lawendową aż do mocno śliwkowego czy malinowego, z elementami czerwieni i niebieskiego. Kamień zawdzięcza to zanieczyszczeniom kryształów kwarcu przez żelazo.

Charakterystyczny kolor ametystu ulega zmianie pod wpływem zmian temperatury. Podgrzanie do temperatury 400-500°C powoduje, że ametyst staje się żółtawy (cytryn), zaś jeśli temperatura wzrasta do 600°C, traci przezroczystość i nabiera mlecznej barwy.

Ametyst wykazuje słaby pleochroizm, zdolność zmiany barwy w zależności od kąta pod jakim go oglądamy, w zależności od intensywności światła może zmieniać swój kolor z niebiesko-lawendowego w fioletowy. 

Kryształy ametystu nie są zbyt wielkie, rzadko spotyka się okazy dłuższe niż 30 cm. Na zdj. obok, 3 kryształy ametystu  prowincji Pisco w Peru. Oryginalne wymiary 7x3x4 cm, źródło:  www.iRocks.com.

Kamienie ametystu są stosunkowo twarde (7 w skali Mohsa), o niskiej łupliwości, z reguły idealnie przeźroczyste (pozbawione inkluzji).

Kombinacja pięknej barwy, odporności na zarysowania i przystępnej ceny powoduje, że ametyst jest ulubionym kamieniem szlachetnym artystów, jubilerów, złotników i klientów.

↑ do góry strony

Występowanie ametystów

Ametysty występują głownie w zachodnich Indiach, południowej Brazylii, Urugwaju, Madagaskarze, Stanach Zjednoczonych, Rosji, Australii, południowej Afryce i Sri Lance.

W zależności od miejsca pochodzenia zmienia się kolor ametystów. Te wydobywane we wschodnim Meksyku z reguły mają bardzo jasną barwę, kopalnie w Stanach Zjednoczonych i Rosji są źródłem kamieni o ciemnym zabarwieniu. Podobno eksperci są w stanie odgadnąć miejsce pochodzenia kamienia w oparciu o jego barwę.

↑ do góry strony

Cena i czynniki wpływające na wartość ametystów 

Na cenę i wartość ametystów mają wpływ tradycyjne elementy brane przy ocenie kamieni szlachetnych (tzw. 4C): barwa, czystość kamienia, wielkość i szlif. W przypadku ametystu wiodącym i decydującym czynnikiem jest kolor.   

Wysokiej jakości kamień ametystu (klasa AAA) ma ciemny, jednolity kolor na całej swojej powierzchni (bez widocznych stref kolorystycznych), bez widocznych gołym okiem inkluzji. Egzemplarze, które pod wpływem światłą rzucają czerwone błyski są uważane za najwartościowsze.

Barwa ametystów

Ametyst zawdzięcza swą cudowną, purpurową barwę zawartości żelaza i naturalnemu promieniowaniu pod powierzchnią Ziemi. Ich kolor oscyluje od jasnego, wpadającego w różowy do ciemnego fioletu.

Spotyka się różnego rodzaju kreatywne określenia dla odcieni kolorystycznych ametystu, od orchidei i lawendy dla jaśniejszych po winogronowy, indygo czy królewski dla ciemniejszych, także malinowy czy śliwkowy dla tych o czerwonych przebłyskach. Jednakże nie są one wystarczająco precyzyjne, aby mogły być podstawą rzetelnej komercyjnej wyceny.

Ametyst syberyjski

Najbardziej cenioną i najdroższa odmianą ametystu są kamienie o głębokim fioletowym kolorze, rzucające czerwone i niebieskie błyski. Taki właśnie kolor miały ametysty wydobywane w przeszłości na Uralu. Obecnie określenie “ametyst syberyjski” odnosi się do koloru kamienia, bez względu na miejsce jego pochodzenia.

 Ametyst brazylijski

Kamienie pochodzenia południowoamerykańskiego (choć nie zawsze i nie tylko) mają jaśniejszą barwę – jasnego bzu, czasami o lekko różowawym odcieniu. Często w odniesieniu do nich można spotkać określenie „ametyst brazylijski” a dla bardzo bladych “Rose de France”.  

Ametyst zielony

Ogrzanie kamieni ametystów do temperatury 500 st. C (w sposób naturalny lub ręką człowieka) może zmienić kolor kamienia w jasno zielony. Zwane są one często „zielonymi ametystami”. Choć prawidłowa nazwa to prazolit. Inne określenia to zielony kwarc, vermarine lub cytryn lemonkowy. Większość zielonych kamieni kwarcu obecnych na rynku, powstało w warunkach laboratoryjnych a konsumenci wydają się coraz bardziej cenić ten bladozielony odcień kamienia.

Ametryn

Kryształy kwarcu jednocześnie w dwóch kolorach, fioletowym i żółtym – ametyst i cytryn, nazywane są ametrynem. Gradient w zabarwieniu jest spowodowany różnicą w temperaturze i ciśnieniu jakim były poddane różne części kryształu.  Obecnie spotyka się je jedynie w Boliwii. Z reguły nie mają widocznych inkluzji, są relatywnie duże i mają umiarkowanie intensywny kolor.

Czystość, szlif i wielkość ametystów

Większość dostępnych kamieni ametystu jest czysta (brak inkluzji - zanieczyszczeń - widocznych gołym okiem). Dobrej jakości kamień winien również być przeźroczysty.

Dostępność kamieni ametystu jest tak duża, że te które mają nieproporcjonalny szlif (nawet jeśli kolor jest bardzo intensywny) są wyceniane bardzo nisko. Na rynku dostępne są kamienie o zarówno tradycyjnych jak i bardzo nowatorskich szlifach. Bez względu na to jaki wybierzesz, upewnij się by był on symetryczny i zachowywał rekomendowane proporcje (bo tylko taki we właściwy sposób wydobędzie blaski i ogień kamienia).

W chwili na rynku dość często spotyka się syntetyczny kwarc, fioletowo barwione cyrkonie czy po prostu szkło. By uniknąć niemiłych niespodzianek, zawsze kupuj biżuterię z zaufanego źródła.

Cena ametystów (*):

* Żródło: International Gem Society, styczeń 2020

↑ do góry strony

Historia. Słynne ametysty. 

Ametyst, purpurowa odmiana kwarcu to legendarny kamień szlachetny, który już od starożytności przyciągał uwagę i podziw dla swej urody I cudownych “właściwości”.

Według greckiej mitologii Ametyst była młodą dziewicą, która stałą się obiektem nagabywań, mocno już pijanego, greckiego boga Dionizosa. Ametyst zwróciła się o pomoc do bogini Diany, a ta zamieniła dziewczynę w biały, błyszczący kamień. Kiedy Dionizos spostrzegł co się stało, pożałował swoich czynów, zapłakał, a jego łzy spadły do kielicha z czerwonym winem. Kielich przewrócił się, a wino wylało się na białą skałę, barwiąc ją na intensywnie purpurowy kolor, którą dziś znamy pod nazwą ametystu. W rzeczywistości opowieść ta powstała w Renesansie a stworzył ją francuski bard, wraz  z innymi opisującymi powstanie kamieni szlachetnych.

Jednakże prawdą jest, że już 3000 lat p.n.e. ametyst był wykorzystywany do wyrobu biżuterii zarówno z Mezopotamii jak i Egipcie. Egipcjanie, także Grecy rzeźbili figurki w kamieniach ametystu. Z reguły były to sokoły i skarabeusze. Królowa Kleopatra nosiła pierścień w dużym ametystem.

Już w starożytności kolor purpurowy był utożsamiany z władzą i królewskością. Kolor ten był tak trudny do uzyskania, że na szaty o tej barwie mogli sobie pozwolić jedynie najbogatsi. Purpurowy barwnik wytwarzano ze szczególnego gatunku muszli, które występowały tylko w Morzu Śródziemnym, w okolicach dzisiejszego Libanu. Do wytworzenia 1g barwika zużywano 9000 muszli. Możecie sobie zatem wyobrazić, jaką wartość przypisywano naturalnym kryształom o tej wspaniałej barwie. Aż do XVIII w. i odkrycia ogromnych pokładów ametystu w Ameryce Południowej, ametyst był ceniony na równi z diamentami. 

Wspomina o nim Stary Testament. Ametyst był jednym z 12 kamieni, które zostały umieszczone na szkaplerzu Aarona, brata Mojżesza, symbolizując 12 plemion Izraela. W nowym Testamencie ametyst jest jednym z 12 kamieni węgielnych Jerozolimy.

W średniowieczu żołnierze nosili ametystowe amulety, które miały ich chronić w bitwach. Kryształy ametystu znaleziono w anglosaksońskich grobach na terenie Anglii. Z kolei w Renesansie ametysty stały się symbolem skromności i umiarkowania. A Leonardo da Vinci wierzył, że noszenie ametystu powoduje wzrost inteligencji.

W nowożytnej Europie purpura nadal była symbolem królów i władców. Od średniowiecza zdobiły one sygnety książąt kościoła – biskupów. Wspaniałe okazy ametystów zdobią klejnoty koronne Wielkiej Brytanii. Ametysty były ulubionymi kamieniami nie tylko Kleopatry ale również carycy Katarzyny Wielkiej i cesarzowej Józefiny Bonaparte.

Nic zatem dziwnego, że pomiędzy najsłynniejszymi okazami znalazły się klejnoty koronowanych głów.

Purpurowy Szafir z Delhi  

Pomimo swej nazwy, Szafir z Delhi jest w rzeczywistości ametystem o cudownej purpurowej barwie. Ogromy (3,5x2,5 cm) owal ma około 25 karatów. Oprawiony w srebrny pierścień w kształcie węża, ozdobiony symbolami Zodiaku. Do pierścienia umocowano 2 zawieszki, 2 ametystowe skarabeusze z jednej strony a z drugiej  srebrną, grawerowaną literę T.  

Legenda głosi, że kamień został skradziony przez brytyjskiego żołnierza ze świątyni hinduskiego boga wojny i burzy, Indry podczas powstania sipajów w 1857 roku. Do Anglii przywiózł go pułkownik W. Ferris. Zarówno jego, jak i jego rodzinę, a także rodziny kolejnych właścicieli spotkał cały szereg nieszczęśliwych wypadków. I tak powstałą legenda o „przeklętym szafirze z Delhi”. Ostatni z właścicieli, w 1904 r., podarował go Muzeum Historii Naturalnej w Londynie wraz z listem ostrzegającym o ciążącej na kamieniu klątwie.

Ametyst i list znalazł kilka lat temu młody kurator muzeum. Kiedy usiłował go zawieźć na sympozjum naukowe, rzekomo niespodziewanie się rozchorował.

Pomimo swej strasznej reputacji kamień można wciąż oglądać na wystawie w brytyjskim muzeum.

Ametystowa broszka p. Morris  

Przepiękny okaz biżuterii z okresu edwardiańskiego (1901-1915). Niepowtarzalny, zapierający dech w piersiach purpurowy ametyst o wadze 96 karatów, o kształcie serca w oprawie z platyny i żółtego złota. Góra broszki, zwieńczona ornamentem fleur-de-lis (stylizowana figura heraldyczna w kształcie kwiatu lilii) wysadzana jest diamentami. Całość wysublimowanie elegancka i niezwykle luksusowa..

Kamień pochodzi najprawdopodobniej z Brazylii. Jej powstanie datuje się na okres edwardiański, jako, że ametysty były ulubionymi kamieniami żony króla Edwarda VII, Aleksandry.

Broszka w 1973 roku została podarowana przez Panią Morris amerykańskiemu Smithonian National Museum of Natural History, gdzie można ją oglądać do dziś.

Tiara szwedzkiej królowej Silvii

Tiara jest częścią garnituru ametystowej biżuterii szwedzkiej królowej, który składa się z tiary, broszki, kolczyków i naszyjnika.

Pierwsza właścicielką tej przecudownej biżuterii była cesarzowa Józefina (żona Napoleona Bonaparte). Naszyjnik z 15 wielkich, okrągłych ametystów, otoczonych diamentami i oprawionych w złoto wraz z kolczykami w 2 bransoletkami do kompletu, podarowała ona swojej synowej, księżniczce Auguście Bawarskiej w 1806 roku. Ta przekazała biżuterię swojej córce Józefinie of Leuchtenberg, kiedy ta poślubiła przyszłego króla Szwecji i Norwegii, Oskara I w 1823 roku. Tak klejnoty znalazły się w posiadaniu szwedzkiej korony. Przeleżały w skarbcu aż do lat 80-tych XX wieku. Jako, że miały być niezwykle niewygodne w noszeniu, królowa Silvia kazała je przerobić i tak powstała tiara. Od tego czasu tiarę wielokrotnie widziano zdobiąca głowy kobiet ze szwedzkiej rodziny królewskiej podczas oficjalnych uroczystości.

Tiara i naszyjnik królowej Aleksandry.

Królowa Aleksandra, duńska księżniczka, siostra ostatniej carycy Rosji Marii, żona króla Wielkiej Brytanii Edwarda VII i babcia obecnej królowej Elżbiety II, kochała ametysty.

Jej szwagier, car Aleksander III podarował jej tiarę. Siedem wielkich ametystów syberyjskich, zostało otoczone diamentami. Musicie przyznać, że rezultat jest zachwycający.

Często mówi się o niej Tajemnicza Tiara Królowej Aleksandry. Jako, że trudno jest znaleźć zapiski czy fotografie świadczące o tym, że tiara było noszona. Tiarę odziedziczyła wnuczka królowej Maud, księżna Southesk i sprzedała na aukcji w Christie w 1946 roku. Dziś można ją oglądać w niemieckim muzeum.

Królowa sama zamówiła naszyjnik, który miał być noszony z tiarą. Składa się on z 5 dużych, szlifowanych ametystów, w kształcie heksagonu, otoczonych diamentami, połączonych ze sobą łezkowatym elementami, również wysadzanymi diamentami. Łączna waga diamentów to 23,5 karata. Oprawa wykonana ze złota i srebrna. Naszyjnik, o ile zostanie umocowany na rance, może być również noszony jako tiara.

Naszyjnik również został sprzedany przez Maud, i co jakiś czas pojawia się na aukcjach zmieniając właściciela.

Naszyjnik księżnej Windsoru

W 1947 Cartier, dla księżnej Windsoru Wallis Simpson, stworzył niepowtarzalny naszyjnik, łącząc ametysty i turkusy. Księżna uwielbiała to połączenie kamieni.

Naszyjnik to 29 ametystów, diamenty oraz kaboszony turkusów oraz złoty łańcuch, podtrzymujący klejnoty. Każdy z ametystów w naszyjniku, księżna wybrała osobiście. Ozdobne zapięcie wykonano również z kamienia ametystu, otoczonego turkusami. Księżna, do kompletu, zamówiła również bransoletkę i pierścionek.  

↑ do góry strony

Właściwości, znacznie i moc ametystu       

Nazwa ametyst pochodzi od greckiego amethystos, co znaczy „trzeźwy”. Nic więc dziwnego, że jest on symbolem trzeźwości i zdrowia. Wierzy się, że ametyst chroni przed chorobą i przyciąga szczęście. Jest kojarzony w długowiecznością, jako, że w przeszłości był uważany za eliksir młodości.

W przeszłości uważano również, że osobie noszącej ametyst zapewnia trzeźwość umysłu i refleks a także powodzenia zarówno na polu walki jak i w interesach.

Tradycyjny tybetański naszyjnik do modlitw (mala, odpowiednik różańca) od wieków składa się z koralików ametystu, aby pomóc oczyścić umysł w przygotowaniu do medytacji.

Ametyst jest uważany za idealny prezent, który ma pomóc świętować silne i długie związki. Jest kamieniem tradycyjnie ofiarowywanym w prezencie z okazji 6 rocznicy ślubu.

Ametyst jest kamieniem osób urodzonych w lutym. Biżuteria z tym kamieniem, to idealny prezent, nie tylko gustowny, ale także niosący dodatkowy przekaz.   Choć, jest on tak piękny i występuje w tylu odmianach i wyrobach, pierścionki z ametystem czy bransoletki, kolczyki z ametystami oraz naszyjniki, że zadowoli on gusta każdego, nie tylko osób spod znalu Ryb.

      Zobacz biżuterię z ametystami z naszej ofercie>>>

↑ do góry strony

Pielęgnacja ametystów i środki ostrożności

Odporność biżuterii z ametystami określa się jako bardzo dobrą. Jednakże nawet ona wymaga, aby o nią dbać, jeśli chcesz by zachowała swe oryginalne piękno. Oto kilka wskazówek jak to robić.

1. Zawsze zdejmuj biżuterię, szczególnie pierścionki, przed przystąpieniem do prac domowych czy ćwiczeń fizycznych. To pomoże Ci uniknąć jej zarysowania czy obszczypania rogu kamienia.
2. Przechowuj biżuterię z ametystami w ciemnym miejscu, najlepiej w specjalnej kasetce, z dala od innych klejnotów, lub zawiniętą w miękką tkaninę, aby zapobiec postaniu rys na kamieniu. Zarówno ametyst może porysować inne, bardziej miękkie kamienie, jak i twardsze kamienie w twojej kasetce mogą porysować ametyst.
3. Nie poddawaj biżuterii z ametystami wysokim temperaturom, nawet długie wystawienie na działanie promieni słonecznych może spowodować odbarwienie kamienia.
4. Najlepszym sposobem czyszczenia jest ciepła woda z mydłem, miękka szczoteczka do zębów i miękka ściereczka, w celu osuszenia przedmiotu. Opłucz dobrze klejnot po oczyszczeniu, tak aby usunąć pozostałości mydła i piany. W przeciwnym razie stworzą one zacieki i zredukują blask kamienia.
5. Nigdy nie czyść jej  substancjami zawierającymi materiały ścierne (pasta do zębów).
6. Czyszczenie ultradźwiękami może nie tylko spowodować popękanie kamienia, ale również jego wypadanie z oprawy. Czyszczenie parą jest zabronione, jako, że kamienie pod wpływem temperatury mogą się odbarwić.

Czyszczenie biżuterii miękką szczoteczka i mydłem

Czytaj również:

↑ do góry strony

Podobał Ci się ten artykuł? Zostaw koniecznie komentarz.

Zapisz się na nasz Newsletter, nie pozwól by ominął Cię interesujący wpis.

Copyright© 2009-2020STRATEA CONSULTING

Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity z 2006 r., Dz.U. nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Bez zgody autora zabronione jest m.in. powielanie treści, ich kopiowanie, przedruk, przechowywanie i przetwarzanie z zastosowaniem jakichkolwiek środków elektronicznych, zarówno w całości, jak i w części.
Zabronione jest dalsze rozpowszechnianie, o którym mowa w art. 25 ust. 1 pkt b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i praw

Save

Save

Save

Save

Save

Save

Save